nie moge spać

Nie mogę spać! Sprawdzone metody na lepszy sen.

Po raz enty kładę się do łóżka spać i nic! Jutro do pracy na siódmą rano. Dochodzi godzina pierwsza. A ja oczy szeroko otwarte. W głowie mam natłok myśli: że znowu zaśpię do pracy, bo teraz zasnąć nie mogę, że cały dzień zmęczony będę. A jeszcze muszę być przygotowany na tą prezentację z szefem. Jeszcze czeka mnie wizyta u tego klienta, którego tak nie lubię. Ciekawe czy Marzena oddała już ten projekt z czwartku. No właśnie jeszcze ten projekt, a ja jestem z nim w lesie. Na pewno go nie oddam do końca tygodnia. Przecież jutro Staś ma pierwszy mecz, a w czwartek są urodziny Zuzi. Jeszcze ten prezent. Może powiem, żeby jednak Kasia to kupiła? Znowu będzie na mnie zła, że nie wywiązuje się z tego, co sam sobie wyznaczyłem…

I tak wy kółko. Znacie to? A może ta historia Wam coś przypomina.

Jeszcze ciemno. Ciekawe, która godzina. Zobaczę na telefonie. Jest chwila po czwartej nad ranem. O której to ja zasnęłam? Chwile po dwunastej. To dopiero cztery godziny, a do pracy na ósmą. Massakra. Może uda mi się jeszcze zasnąć. O maile jakieś, zobaczymy kto tam napisał. Już z pracy mnie bombardują. A dobrze, ze sobie przypomniałam, Tomek chciał ode mnie ten tekst z zeszłego tygodnia. Jak tylko wstanę to musze go poszukać na kompie. Może od razu to zrobię. Nie! Przecież miałam spać! Czemu znowu nie mogę zasnąć? Jutro będę znowu wyglądać jak zoombie. (…) Miałam kupić makaron i zrobić penne. Adam mógłby chociaż raz wyrzucić śmieci i mi trochę pomóc. Która to godzina?

Bezsenność

Zdarza Cię, że nie móc zasnąć, aż w końcu padasz z wyczerpania? Albo budzisz się w nocy i kusisz 2-3 godziny? To może być bezsenność. Klinicznie bezsenność opisuje się jako trudności w zasypianiu, w utrzymaniu snu, we wczesnym wybudzaniu się lub sen nieregenerujący. Takie symptomy muszą występować co najmniej cztery tygodnie, żeby można było ją zdiagnozować. Bezsenność można podzielić na taką występującą samemu, wtedy nazywamy ją bezsennością pierwotną. Ale mamy też bezsenność wtórną. Jest to wtedy objaw innych chorób takich jak: problemy somatyczne lub problem natury psychicznej.

Tak jak wyżej napisałam wyróżniamy cztery rodzaje bezsenności:

– problemy z zaśnięciem. Często czeka się na sen powyżej 15 minut nawet do kilku godzin. Ten czas może się wydłużać z różnych powodów. Jeden z nich to lęk przed bezsennością.

– przebudzenia w nocy, które trwają dłużej niż 15 minut. I tutaj ciekawostka. Każdy z nas budzi się na około minutę po każdym cyklu sennym, czyli co około półtorej godziny. Zazwyczaj tego nie pamiętamy. Takie przebudzanie może mieć swoją przyczynę w jakiś dystraktorach w pokoju lub dolegliwościach fizycznych.

– zbyt wczesne budzenie się. Zazwyczaj przesypiamy 2-3 cykle senne (między godziną 3 a 5 rano ) i jesteśmy gotowi zacząć dzień. A po kolejnych 3 godzinach znowu jesteśmy zmęczeni. Takie wybudzanie jest typowe dla depresji.

– sen nieregenerujący. Czyli śpimy w granicach normy, około 8 godzin lub nawet dłużej. Jednak jesteśmy bardzo niewyspani i zmęczeni.

Higiena dobrego snu

Jak widzimy przyczyny bezsenności są różne. Jednak jakiekolwiek one by nie były warto zadbać o swoją higienę snu. Dlatego niżej znajdziecie listę dobrych praktyk około sennych:

  1. Wstawaj i budź się o tej samej godzinie. To poprawi Twój zegar biologiczny i organizm przyzwyczai się do regularnych godzin.
  2. Unikaj nadmiarowego leżenia w łóżku. Każdy z nas lubi się wylegiwać w łóżku. Jednak takie leżenie, nie uczy naszego ciała do kojarzenia łóżka ze snem. Jeśli będziesz długo leżeć w łóżku, Twój sen może być płytki i będziesz niewyspany.
  3. Powstrzymuj się od drzemek w ciągu dnia.
  4. Przed snem unikaj kofeiny, teiny, alkoholu i innych napojów wyskokowy. Unikaj też nikotyny. Zamiast tego napij się melisy.
  5. Ćwicz regularnie. To nie tylko wzmocni twoje ciało, ale pomoże pogłębić sen i ułatwi zasypianie. UWAGA! Ćwicz co mniej kilka godzin przed snem. Wysiłek fizyczny powoduje zwiększenie kortyzolu i pobudza organizm, co może powodować skutek odwrotny do zamierzonego.
  6. Zadbaj o odpowiednią ciemność i ciszę w pokoju.
  7. Pozbądź się zegarków. Niektóre osoby tykanie zegara mocno rozprasza. Zegar w pokoju powoduje również nieustanne sprawdzanie ile minut minęło od ostatniego zerknięcia i czemu jeszcze nie śpię.
  8. Odpowiednia temperatura w pokoju to podstawa, najlepiej 18-19 stopni. Przed pójściem spać przewietrz pokój.
  9. Zapewnij sobie regularne posiłki w ciągu dnia, a przed snem nie objadaj się i nie opijaj.
  10. Na 2 godziny przed snem odstaw elektroniczne urządzenia: telefon, komputer, tablet. Urządzenia elektryczne emitują białe światło, które nas rozbudza,
  11. Traktuj łóżko jako narzędzie do spania (i seksu). Nie czytaj w nim, nie przeglądaj telefonów, nie oglądaj telewizji itd.
  12. Nie rozwiązuj swoich problemów i planuj dni przed snem albo po przebudzeniu. Zamartwianie się spłyca sen albo w ogóle rozbudza.
  13. Nie zmuszaj się do snu. To tylko powoduje efekt odwrotny do zamierzonego.
jak złapać sen

Chcę kontrolować swój sen

Dokładnie tak. Kładziemy się do łóżka i nasze myśli eksplodują: muszę zasnąć, bo… I nagle nasz umysł ma do rozwiązania miliony problemów z dnia albo z przeszłości. Przychodzą mu do głowy nowe pomysły. Przypomina mu się, co ma jeszcze do zrobienia. I zamiast spać, nasza uwagą krąży wokół myśli. Umysł. Umysł. Umysł. A przecież nasze ciało od milionów lat uczy się zasypiania. Jest w tym naprawdę dobre. A nasz umysł od kilkuset tysięcy lat (odkąd powstał symboliczny język) przeszkadza ciału w tym procesie. Nieustannie by do nas gadał i rozwiązywał problemy.

Załóżmy taką sytuację, że już prawie udało Ci się zasnąć, ale nagle w Twojej głowie pojawia się myśl rozwiązująca problem. Angażujesz się w tą myśli. I co dalej? No czujesz się tak jakbyś wypił duszkiem energetyka. Tak właśnie działają nasze myśli. Im więcej się w nie angażujemy, tym trudniej nam usnąć. Tak samo jest z naszymi zmartwieniami. To tez tylko i aż nasze myśli. Każdą naszą myśl traktujemy jak problem do rozwiązania. I to nas rozbudza.

Elastycznie do spania

Walczenie z naszymi myślami nie przynosi nam żadnych korzyści i tylko nas rozbudza. Co zatem robić, żeby lepiej nam się spało? Jak elastyczniej podejść do spania.

Po pierwsze zadbaj o swoją higienę snu. Całą listę masz wyżej.

Po drugie nic nie rób. Wyłącz na chwilę gadający umysł i nic nie rób. Terapia ACT rozwijająca elastyczność psychologiczną uczy zauważania myśli i dystansowania się do nich, nie wciągania się. Jak to zrobić? Pierwszą rzeczą jest zauważenie tej myśli. Można sobie nawet powiedzieć: „Zauważam, że mój gadający umysł podsuwa mi myśli, że …” A później pozwolić jej odlecieć. Można też wyobrazić sobie, że każda myśl to chmurka, która płynie na niebie. Pojawia się i znika. Daj ciszę swojemu ciału. Niech wszystkie myśli odpłyną i zostanie nic. Cisza w naszej głowie.

Po trzecie jeśli nie możesz zasnąć, po prostu odpoczywaj. Daj swojemu organizmowi tą szansę i po prostu się zrelaksuj. Odrzuć problemy umysłu. Zwiększy to Twoje szanse na zaśnięcie.

Po czwarte zaakceptuj swoje myśli o bezsenności. Nie czepiajmy się siebie o to, że nie możemy spać. Odpuśćmy sobie to czepianie się, dowalanie sobie jeszcze bardziej. To są tylko myśli. I możemy je przytulić jak pluszowego misia i potem pozwolić, by sobie odeszły.

Podsumowanie

Każdy ma swoje sposoby na bezsenność. Jedne są lepsze, inne gorsze. Jeśli pojawiają się problemy warto wypróbować każdy i znaleźć taki, który działa akurat na Ciebie. Jeśli Twoje problemy się utrzymują skonsultuj się z lekarzem pierwszego kontaktu i wyklucz choroby fizyczny. Jeśli uważasz, ze Twoja bezsenność wynika ze stresu lub problemów psychicznych udaj się do lekarza psychiatry.

Bibliografia:

  • Michał Sklski, Bezsenność- Patogeneza i leczenie.
  • Kelly G Wilson, Troy DuFrene, W sieci narętnych myśli.
  • Currie SR, Wilson KG, Curran D. Clinical significance and predictors of treatment response to cognitive behavior therapy for insomnia secondary to chronic pain.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *