depresja nastolatków

Czy moje dziecko ma depresję?

Obserwując zachowanie nastolatków można zadać sobie pytanie czy rozwija się prawidłowo? Czy jego zachowanie jest ekspresją jego burzliwego wieku czy zaczyna się z nim dziać coś poważnego? A jeśli dzieje się coś poważnego, to co właściwie mu jest? Jak rozpoznać depresję? W tym artykule znajdziecie niektóre odpowiedzi na te pytania. Przyjrzymy się dwóm historiom, rozwojowi nastolatków i oraz objawom depresji.

Janek i Ola w depresji?

Poznajcie Janka. Janek ma 13 lat. Jego wakacje minęły dość leniwie, nic mu się nie chciało. Nie był zbyt aktywny. Kiedy zaczęła się szkoła, jego lenistwo jeszcze się pogłębiło. Przynajmniej tak twierdzą jego rodzice. Rano nie chce mu się wstać. Czasami zaśpi na pierwsze lekcje. Ma gorsze oceny, bo nie chce mu się uczuć. W zamian za to ciągle, by leżał tylko w łóżku i grał na tablecie albo oglądał jak grają inni. Nie można go zagonić do nauki, a przecież tak dobrze się uczył. Czy na pewno Janek jest leniwy?

Przyjrzyjmy się drugiej osobie. Ola ma 17 lat. Chodzi do liceum. Od samego początku miała gorsze oceny. Twierdzi, że ma problem z koncentracją. Ciągle myślami jest w przeszłości – zerwał z nią chłopak i myśli, że już nic dobrego jej się nie przydarzy w życiu. W tym roku stała się jeszcze bardziej wybuchowa i non stop chodzi rozdrażniona. Wybucha złością na wszystko. Dodatkowo chodzi bardzo późno spać i wstaje za późno do szkoły. Nie spotyka się ze znajomymi. W ostatnim czasie bardzo schudła i mniej je. Na pewno znowu wymyśliła sobie jakąś dietę (czy na pewno?). Czy zachowanie Oli jest naturalnym zachowaniem nastolatka?

Nastolatki

Okresy dorastania możemy podzielić na cztery fazy:
Wczesną adolescencję – 11-13 lat
Środkową adolescencję – 14-17 lat
Późną adolescencję – 18-21 lat
Wczesną dorosłość – 20-25 lat

W każdym okresie człowiek buduje swoją tożsamość i na inne rzeczy zwraca większą uwagę. I tak w pierwszym etapie zwraca większą uwagę na ciało. Zmienia się, zaczyna porównywać się do innych. W drugim zwraca uwagę na seksualność. I w tym też okresie powstaje w głowie wiele pytań. Czy zostanę zaakceptowany czy odrzucony? Czy jestem normalny czy nie? Co jest dobre, co złe? Co mi się podoba? W trzecim i czwartym okresie udziela sobie odpowiedzi na te pytania. Też staje się coraz bardziej uniezależniony od rodziców, buduje trwalsze związki.

W każdym okresie buduje zarówno tożsamość indywidualną jak i grupową. Uczy się jak przynależeć do grupy, ale też jak się od niej odróżnić. Szuka potwierdzenia swojego JA w środowisku. Nieustannie się porównuje do innych i sprawdza czy ma tak samo. Opowiada sobie na pytania: kim jestem? Dlaczego ludzi ciepią? Jak ulżyć w cierpieniu? Rozwija się wyobraźnia i snuje marzenia. Uczy się oceniać swoje myśli, jednak patrzy na świat trochę w czarno-biały barwach. Nic dziwnego, przecież dopiero poznaje świat. Tak samo jest z emocjami, popadają one w skrajności i zmieniają się w zależności od rozwoju wydarzeń.

Depresja

Często tak jest, że objawy depresji mylimy z lenistwem, obniżonym nastrojem, brakiem chęci do działania. Jednak należy podkreślić, że depresja to zaburzenie nastroju, które wymaga leczenia. Tak samo jak od chorego na zapalenie gardła z 39 stopniową gorączką nie wymagamy chodzenia do szkoły, sprzątania pokoju i dobrej organizacji. Tak od osoby z depresją też nie powinniśmy tego wymagać. Nie pomoże w tej sytuacji wzięcie się w garść, zmuszenie się do pewnych czynności czy pójście na siłownie. Ważna jest tutaj postawa wobec chorego pełna zrozumienia i tolerancji. Pierwszym etapem jest właśnie zaakceptowanie, że jest to zaburzenie i udanie się do lekarza. Depresja może zmienić całe życie nastolatka, a nieleczona może prowadzić do uzależnień, trudności w budowaniu relacji, obniżenie swoich możliwości, utrzymaniem się zaburzeń depresyjnych w dorosłości i przede wszystkim ryzykiem związanym z samobójstwem.

Objawy depresji

Oczywiście to nie rodzic, a lekarz psychiatra jest odpowiedzialny za diagnozę nastolatka. Jednak, aby udać się do niego, powinno się zauważyć kilka niepokojących objawów, które utrzymują się co najmniej dwa tygodnie. Co to za objawy? Spójrz jeszcze raz na historię Janka i Oli i porównaj je z objawami w dalszej części.

  1. Pierwszym takim objawem widocznym jest obniżony nastrój: smutek, przygnębienie, marudzenie. Nastolatek może chodzić rozdrażniony – złość jest częściej widoczna u nastolatków, niż u osób dorosłych.
  2. Widoczna jest utrata radości z życia.
  3. Nastolatek zdecydowanie funkcjonuje dużo gorzej niż wcześniej.
  4. Spadek zainteresowania rzeczami i sprawiamy, które wcześniej sprawiało mu przyjemność.
  5. Spadek zainteresowania swoim hobby.
  6. Ograniczenie spotkań z przyjaciółmi, znajomymi, rzadziej wychodzi z domu.
  7. Problemy z nauką, gorsze stopnie.
  8. Trudności z koncentracją.
  9. Problemy ze snem.
  10. Brak sił do wykonywania zadań. Mniej dba o siebie.
  11. Mówi gorzej o sobie, widzi innych jako lepszych od siebie, obwinia się, mówi, że nie ma sensu żyć.
  12. Czy ja jako rodzic zauważyłem znaczne zmiany zachowania mojego dziecka?

Oczywiście wymienione wyżej punkty nie muszą zawsze oznaczać depresji, może to być inne zaburzenie, na przykład uzależnienie. Jednak widząc nawet kilka z nich warto udać się do lekarza psychiatry lub do psychoterapeuty.

Co dalej?

Teraz już widzimy, że Janek i Ola wcale nie zachowują się jak przeciętny nastolatek. Ich zachowanie świadczy o zaburzeniu depresyjnym. Rodzice Janka i Oli powinni jak najszybciej udać się do odpowiednich osób. Jeśli Ty zauważyłeś, któreś z tych objawów u swojego dziecka, możesz zadzwonić pod numer Ośrodka terapii poznawczych i behawioralnych. Na pewno uzyskasz odpowiednią pomoc. Zaakceptowanie faktu, ze nasze dziecko nie jest leniwe, a potrzebuje pomocy jest pierwszym krokiem w kierunku leczenia. W takich przypadkach najlepiej konsultować się zarówno z lekarzem psychiatrą, jak i psychoterapeutą. Leczenie tymi dwoma ścieżkami przynosi najlepsze rezultaty.

Podsumowanie

To zaledwie garstka informacji na temat depresji nastolatków. Artykuł był tylko wstępem do rozmowy na tak istotny temat. Wszelkie informacje zawarte tutaj są zaczerpnięte z książki „Depresja nastolatków”, która jest wspaniałą książką zarówno dla nastolatka, jak i dla rodzica. Pozwala zmierzyć się z mitami na temat depresji. Poznać to zaburzenie od środka. Pokazuje co się dzieje z nastolatkiem, jaki ma na niego wpływ. Uczy postępować z nastolatkami w tak trudnym dla nich okresie. Jest też rozpisane jak wyglądają różne form leczenia, od psychoterapii, przez farmakoterapię, po wizyty w szpitalu. Warto po nią sięgnąć.

Leave a Comment

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *